آیا اساساً دعای حضرات ائمه برای شیعیان خود اثری در این دنیا برایشان دارد یا تنها آثار معنوی آن را در آخرت خواهند دید؟

سوال: در روایات مختلف چه توقیعات خود حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و چه سایر معصومان علیهم السلام آمده است که حضرات ائمه برای شیعیان خود دعا و استغفار می‌کنند. اثر این دعا و استغفار در زندگی روزمره ما چگونه تجلی می کند؟ آیا اساساً آن دعاها اثری در این دنیا برای ما دارد یا تنها آثار معنوی آن را در آخرت خواهیم دید؟

جواب: دعاهای پیامبر اکرم ^{صلی الله علیه و آله و سلم} ، امامان و امام زمان ^{علیه السلام} و آثار عام و تام دارد و شامل دنیا و آخرت می شود.چرا که دنیا و آخرت از نظر اسلام از یکدیگر جدا نیستند، اما باید دقت داشت که هیچ کار فیزیکی و متافیزیکی هرگز در جهان بی اثر نیست و به خصوص کوشش و فعالیت امام معصوم و انسان کامل. امام و حجت خداوند حکیم -که خود نیز حکیم است- کار بی فایده انجام نمی­دهد.

تمامی فعالیت‌های آنان نتیجه بخش و موثر است و علاوه بر آن که در بندگی خود آنان تاثیر بسزا دارد در دیگران نیز موثر تواند بود. این مسئله شواهد عینی بسیار دارد که در تاریخ زندگانی امامان مشاهده می‌کنیم. یکی از حقوقی که ائمه عموماً و امام عصر ^{روحی فداه} خصوصاً بر شیعه دارند، حق دعاست. آنان در ادعیه و مناجات های خود دوستداران خویش را فراموش نمیکنند. در روزهای سخت برای آنان دعا کرده و مشکلات عظیم آنان را از سر راه بر می دارند.

داستان سید بن طاووس معروف است که در پله های سرداب مطهر امام عصر ^{روحی فداه} در سامرا سحرگاهان صدای دلنشین محبوب پرده‌نشین را می‌شنود که می فرمود:

خداوندا شیعیان ما را در عزت و سلطنت و دولت ما باقی و زنده بدار. [1]

نیز آن حضرت در توقیعی فرمود:

ما در پی نگهداری آنانیم و با خداوند راز و نیاز می‌کنیم دلهای اولیای ما گرم و مطمئن باشد.[2]

در این زمینه به کتاب مهر محبوب صفحات ۳۰۶ و ۳۰۷ مراجعه فرمایید.

مسئله دیگر این که نه تنها دعای امامان در باره ما موثر و مستجاب می شود بلکه از نظر تفکرات دینی و مدارک اسلامی کسان دیگری هم دعا میکنند و در حق افرادی مستجاب و موثر است.

به عنوان نمونه دعای مظلوم درباره حامی و ناصر او[3] ، دعای پدر و مادر درباره فرزندان و دعای فرزند صالح درباره والدین و دعای مومن برای مومن[4].

پیامبر و امامان علاوه بر حقوق رهبری و امامت و نبوت بر امت حق پدری دارند. پیامبر اکرم ^{صلی الله علیه و آله و سلم} فرمودند:

اَنَا وَ عَلیّ اَبَوا هذِهِ الاُمَّه

من و علی دو پدر این امتیم.

پس دعای آنان در حق ما که فرزندان روحانی آنان ایم مستجاب و موثر خواهد بود.

به علاوه هر اندازه که تکامل معنوی و روحی انسان و دعا کننده بالاتر باشد تاثیر دعای او بیشتر است و دعای افراد در مستجاب شدن گوناگون است آنکه انسان والاست دعایش برتر است و همچنین هر اندازه که مقام بندگی و عبودیت کسی برتر و بالاتر باشد دعای او به اجابت نزدیکتر است. پس دعای امام زمان ^{علیه السلام} که کامل ترین انسان و حجت روی زمین است اگر درباره کسی دعا کند هرگز برنمی گردد. بسیاری از نعمتهای ما در اثر دعای آن بزرگوار است. بر این اساس سزاوار چنان است که هر اندازه بتوانیم خود را برای شرایط دعای آن حضرت آماده کنیم چرا که امکان استجابت آن بیشتر خواهد بود.

1 ترجمه مکیال المکارم: ج۱ صفحه ۱۱۹

2 ترجمه مکیال المکارم: جلد ۱ صفحه ۱۱۹

3 کافی: جلد ۸ صفحه ۹ از پیامبر اکرم ^{صلی الله علیه و آله و سلم} و امام صادق ^{علیه السلام}

4 کافی: جلد ۲ صفحه ۵۰۹ حدیث ۲