
الف ) بلاغاتُ النّساء؛
کتابی به زبان عربی نوشته ابن طَیفور مورخ اهل سنت (۲۰۴-۲۸۰ق) است که در آن سخنان فصیح و بلیغ، اشعار و سخنان کوتاهِ زنان تاریخ اسلام در سه قرن نخست قمری نقل شده است. این کتاب از مصادر بحارالانوار و الغدیر است و علامه مجلسی، خطبه حضرت زهرا سلام الله علیها و خطبههای زنان اهل بیت در کوفه و شام را از آن نقل کرده است.
مولف احمد بن ابیطاهر خراسانی مشهور به ابن طیفور مورخ و نویسنده اهل سنت است که بنا به گفته خیرالدین زِرِکْلی اصل او از مرو بود اما در بغداد زندگی میکرد.
جنبه ادبی این کتاب مورد توجه نویسندگان بوده است. همچنین گفته شده این کتاب آزادی زنان مسلمان و آگاهی آنان از مسائل اجتماعی را به تصویر کشیده است.
ب ) احقاق حقوق غصب شده؛
خطبه فدکیه سخنرانی فاطمه زهرا سلام الله علیها در مسجد النبی پس از رحلت رسول خدا، جهت بازپس گرفتن فدک است. ابوبکر چند روز پس از رسیدن به خلافت، اعلام کرد فدک، مِلک شخصی نیست و جزو بیت المال است و نباید در تملک دختر پیامبر بماند؛ به همین جهت عاملانِ فاطمه زهرا را از فدک بیرون کرد.
پس از آنکه دادخواهی فاطمه زهرا نزد ابوبکر بینتیجه ماند، دختر پیامبر به مسجد پیامبر رفت و این خطبه را جهت روشنکردن ماجرا و بازپسگرفتن فدک خواند. حضرت فاطمه در این خطبه علاوه بر تصریح به مالکیتش نسبت به فدک و طلب حق خود در پیش روی عموم مردم از ابوبکر، به دفاع کامل از حق امیر المومنین درباره خلافت میپردازد .
ج ) محاجه با ابوبکر؛
ابوبکر با به دست گرفتن قدرت دستور تصرف میراث دختر پیامبر خدا را صادر کرد و چون فاطمه ادعا کرد که من دختر پیامبرم و مثل هر کسی از پدرم ارث میبرم، ابوبکر گفت: “من از پیامبر شنیدهام که: ما پیامبران ارث نمیگذاریم و آنچه از خود باقی میگذاریم صدقه است.” فاطمه از شنیدن این حدیث در بهت و شگفتی فرورفت که چطور پیامبر صلی الله علیه و آله چنین سخنی گفته است و من که وارث اویم خبر ندارم یا علی که نزدیکتر از همه شما بدو بوده است از آن خبر ندارد! این بود که فاطمه به شدت در مقابل خلیفه ایستادگی کرد به طوری که در مسجد پیامبر در اجتماع مهاجران و انصار به ایراد خطبه (خطبه فدکیه) پرداخت و با توجه به آیات قرآنی ارث، ابوبکر را به شدت محکوم کرد.
د ) مسجد دادگاه شد؛
حضرت زهرا خود را برای طرح شكایت در مجمع عمومی آماده ساخت. در حالیكه جمعی از زنان خویشاوندش گرد وی را گرفته بودند، روانه مسجد شد. نوشتهاند: چون به مسجد میرفت راه رفتن او به راه رفتن پدرش پیامبر میماند. ابوبكر با گروهی از مهاجران و انصار در مسجد نشسته بود. میان فاطمه سلام الله علیها و حاضران چادری آویختند. دختر پیامبر نخست نالهای كرد كه مجلس را لرزاند و حاضران به گریه افتادند، سپس لختی خاموش ماند تا مردم آرام گرفتند و خروش ها خوابید آنگاه سخنان خود را آغاز كرد.
در عصر پیامبر اکرم و صدر اسلام، مسجد تنها مركز دادخواهی بود. هر كس از صاحب قدرتی شكایتی داشت، هر كس حقی را از دست داده بود، هر كس از حاكم یا زمامدار، رفتاری دور از سنت پیامبر میدید، شكوه خود را بر مسلمانان عرضه میكرد، و آنان مكلف بودند تا آنجا كه میتوانند او را یاری كنند و حق او را بستانند. در اینجا نیز از دختر پیامبرخدا حقی را گرفته و با گرفتن این حق سنتی را شكسته بودند. او میدید نزدیك است حكومت در اسلام، رنگ نژاد و قبیله به خود بگیرد.
خطبه فدکیه در حضور مردم و درجهت روشن شدن بی عدالتی اصحاب قرائت شد
ه ) مخالفت حاکم با نص قانون؛
ویلفرد مادلونگ شرق شناس مشهور آلمانی میگوید؛
ابوبکر بدینترتیب، نهتنها اموال خاندان محمّد صلوات الله علیه را از اختیار آنها درآورد، بلکه اظهار کرد که اگر آنها نیاز مالی داشتهباشند صدقه بگیرند. این کار در مخالفت قطعی با سنت محمّد صلوات الله علیه بود که خاندانش را بهجهت موقعیت طهارت از پذیرش صدقه منع کرده بود. همچنین، بدینترتیب پرداخت سهم ویژهٔ (خمس) آنها از غنائم و فیء هیچ توجیهی نداشت. علاوهبرآن، این حدیث که ابوبکر طرح کرد، به ابوبکر این اعتبار را میداد که محمّد به او دستورهای ویژهای برای خلافت پس از خود دادهاست. چنانکه عایشه میگوید، فاطمه پس از آن ابوبکر را ترک کرد و تا شش ماه بعد که از دنیا رفت با وی سخن نگفت. علی نیز، فاطمه را شبانه دفن کرد و به خلیفه اطلاع نداد. Madelung, Wilferd (2004). The Succession to Muhammad: A Study of the Early Caliphate. Cambridge University Press. ISBN 0-521-64696-0.