آیا در قرآن کریم آیاتی در مورد امام زمان علیه السلام وجود دارد؟
تمامی کتب آسمانی همواره مهم ترین و ارزشمندترین سند و مدرک پیروان آن کتاب و آیین، برای اثبات حقانیت اعتقادات پیروان محسوب می‌شوند. ما شیعیان نیز از این قاعده مستثنی نیستیم.
از طرفی همه علوم اسلامی خاستگاه قرآنی دارند و بنا به عقیده شیعه؛ اصل هر چیز در این کتاب الهی دارای ریشه است. از همین جهت برای پاسخ به سوالاتی که برای ما پیش می آید یا شبهاتی که از طرف اغیار بر ما موارد می‌شود، به عنوان اولین و مهمترین مرجع به قرآن کریم مراجعه می‌کنیم.
یکی از سوالات بسیار مهم و کلیدی این است که آیا در قرآن کریم آیه یا آیاتی در رابطه با وجود مقدس امام زمان علیه السلام وجود دارد؟
پاسخ مثبت است از همین رو برخی حدیث شناسان و دانشمندان بزرگ مسلمان ،کتبی را به رشته تحریر درآورده اند و در آن آیاتی را ذکر کرده‌اند که در معرفی خصوصیات و شئونات حضرات معصومین علیهم السلام از امیرالمومنین علیه السلام تا حضرت بقیه الله عجل الله تعالی فرجه الشریف نازل شده است. یکی از معروف ترین کتب کتاب المحجه فیما نزل فی القائم الحجه علیه السلام نوشته سید هاشم بحرانی دانشمند قرن ۱۱ و ۱۲ هجری قمری است. در این کتاب ۱۲۰ آیه از آیات قرآن را آورده و در ذیل هر کدام احادیثی نقل کرده است که در بیان خصوصیات و برنامه های حکومت آن امام همام است اینجا به نقل سه آیه بسنده می کنیم:
- وَعَدَ اللَّـهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَىٰ لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا وَمَن كَفَرَ بَعْدَ ذَٰلِكَ فَأُولَـٰئِكَ هُمُ الْفَاسِقُون[1]
” خدا به کسانی از شما که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده اند، وعده داده است که حتماً آنان را در زمین جانشین [دیگران] کند، همان گونه که پیشینیان آنان را جانشین [دیگران] کرد، و قطعاً دینشان را که برای آنان پسندیده به سودشان استوار و محکم نماید، و یقیناً ترس و بیمشان را تبدیل به امنیت کند، [تا جایی که] فقط مرا بپرستند [و] هیچ چیزی را شریک من نگیرند. و آنان که پس از این نعمت های ویژه ناسپاسی ورزند فاسق اند.”
امام صادق علیه السلام ذیل این آیه فرمودند: این گفته خداوند: “وعدالله ” درباره قائم و یاران او نزول یافته است .[2]
همچنین امام سجاد علیه السلام آیه را قرائت کردند و فرموند: سوگند به خدا، آنان شیعیان مایند. خداوند به دست مردی از ما- که مهدی این امت است- آنان را چنان می کند (و به حکومت زمین می رساند). این همان است که رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم فرمودند: اگر از عمر دنیا به جز یک روز نماند، خدا آن روز را دراز می‌کند تا مردی از عترت من بر آن ولایت یابد که نام او نام من است. زمین را از عدل پر کند، همانگونه که از ستم و جور آکنده باشد.[3]
2. بَقِيَّتُ اللَّـهِ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ وَمَا أَنَا عَلَيْكُم بِحَفِيظٍ [4]
“ذخیره خدا (آنچه خدا برای شما نگاه داشته است) برایتان بهتر است؛ اگر ایمان داشته باشید.”
در ذیل آیه آمده است که از امام صادق علیه السلام پرسش شد: آیا به قائم علیه السلام با لقب امیرالمومنین سلام می‌کنند؟
فرموند: نه! آن نام، نامی است که خداوند تنها علی علیه السلام را با آن نامگذاری کرد…
گفتم: چگونه قائم را سلام می‌کنند؟
فرموند: می‌گویند “السلام علیک یابقیه الله”
سپس آیه را قرائت فرمودند: بقیه الله خیر لکم…[5]
3. ذَٰلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِينَ[6]
” این کتاب- که تردیدی در حقانیت آن نیست- هدایت پرهیزگاران است؛ هم آنانکه به غیب ایمان دارند.”
در ذیل آیه آمده است یحیی بن ابیالقاسم گوید: از امام صادق علیه السلام درباره این آیه توضیح خواستم فرموند: در آیه، پرهیزگاران شیعیان علی علیه السلام اند و غیب حجت غائب است.[7]
منابع:
[1] سوره نور-55 [2] المحجه :148 [3] المحجه:151-152 [4] سوره هود -86 [5] نورالثقلین 2 :390-ح 190 [6] سوره بقره-2 [7] المحجه:16در این موضوع نگاه کنید به:
-المحجه فیما نزل فی القائم الحجه علیه السلام (عربی)
-سیمای حضرت مهدی علیه السلام در قرآن
-المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف فی القرآن (عربی)
-موعود قرآن
-بحارالانوار 51: 44-64 ( باب آیات تاویل شده…)
-خورشید مغرب: ۱۱۳ – ۱۴۸ (فصل هفتم و هشتم)
-المهدی: ۲۳ – ۲۵
-یاد مهدی علیه السلام: ۵۳ -۷۴ (بخش دوم)
