جایگاه هدایتگری شخص پیامبر: رسول، بندگان را از ظلمات به سوی نور می برد

آیا هدایتگری پیامبر در تلاوت و توضیح آیات الهی خلاصه می شود؟  و یا شخص پیامبر هم در راه هدایت بندگان جایگاهی دارد؟

یکی از صفات الهی هادی بودن خداوند است. یعنی بندگان را از گمراهی و ضلالت به نور و مسیر بندگی هدایت می کند. بدیهی است  علیرغم اینکه خداوند بدون واسطه و وسیله می توانست این هدایتگری را انجام دهد، اما در مسیر امتحان بندگان در این دنیا، وسایل و واسطه های هدایتگر را قرار داده و خود خداوند اثر هدایتگری را در این واسطه (ها) نهاده است.

یکی از این واسطه ها در دین خاتم، کلام الهی (=آیات قرآن) است. در بیان شأن تبیین و توضیح آیات الهی توسط پیامبر بیان کردیم که پیامبر به واسطه علم الهی با توضیح آیات به همراه آیات جایگاه هدایتگری دارد.

هدایتگر بودن شخص پیامبر، از یک دیدگاه دیگر، در مقایسه نمودن دو آیه ی زیر به روشنی مشخص می گردد:

(2) البقرة : 257 اللَّهُ وَلِيُّ الَّذينَ آمَنُوا يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ وَ الَّذينَ كَفَرُوا أَوْلِياؤُهُمُ الطَّاغُوتُ يُخْرِجُونَهُمْ مِنَ النُّورِ إِلَى الظُّلُماتِ أُولئِكَ أَصْحابُ النَّارِ هُمْ فيها خالِدُون‏

خداوند ولی و سرپرست کسانی است که ایمان آورده اند، آنها را از تاریکیها به سوی نور خارج می نمایند (=هدایت میکند) و کسانی که کفر ورزیدند، طاغوت سرپرست انهاست و آنها را از نور به تاریکیها خارج مینماید، این گروه (کافران) جهنمیان هستند که تا ابد در آتش هستند.

(14) إبراهيم : 1 الر كِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ إِلى‏ صِراطِ الْعَزيزِ الْحَميد

الر، کتابی را به تو نازل کردیم تا تو (شخص پیامبر) مردم را به اذن پروردگارشان از ظلمات به نور که صراط خدای عزیز حمید است خارج سازی (هدایت کنی)

دقت در دو آیه فوق نشان می دهد که خداوند شأن هدایتگری که از صفات خود خداست، به پیامبرش نسبت داده است. یعنی همانطور که خود خداوند مؤمنان را از ظلمات به نور هدایت میکند، به پیامبرش نیز این قدرت را داده که ناس (=عموم مردم) را از ظلمات گمراهی به روشنایی هدایت و بندگی هدایت نماید.

نکته جالبی که از این آیه روشن می گردد اینست که، شخص پیامبر هدایتگر معرفی شده نه فقط کلام پیامبر و توضیحات پیامبر ذیل آیات.

یعنی پیامبر بدون هیچ قید و محدودیتی، هدایتگر است و این یعنی اولا شخص پیامبر خودش در راه مستقیم الهی است و هیچگاه دچار خطا و اشتباه نمیشود و این همان معنای عصمت پیامبر است. ثانیا آن شخصی که به بیان خداوند هدایتگر بندگان است هیچگاه مردم را گمراه نمی کند و در نتیجه تمام گفتار و رفتار او نیز عاری از خطا و اشتباه بوده و منطبق بر راه مستقیم الهی و مورد تایید پروردگار است.

نتیجه اینکه: طبق بیان خداوند در قرآن، شخص پیامبر هدایتگر بندگان است و از اینرو تمام گفتار و رفتار او نیز  جنبه هدایتگری داشته و عاری از خطا و  اشتباه می باشد و این یعنی همان عصمت پیامبر.